Ngày 09 tháng 7 năm 2008, Văn phòng Chính phủ đã có Thông báo số 162/TB-VPCP thông báo Ý kiến kết luận của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải tại buổi làm việc với lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh và Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam. Theo đó, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã có những đánh giá sau 2 tháng thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 109/TB-VPCP ngày 26 tháng 4 năm 2008 của Văn phòng Chính phủ như sau:
- Mặc dù còn gặp nhiều khó khăn về nguồn lực nhưng Đảng bộ, chính quyền tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo quyết liệt các cơ quan chức năng của Tỉnh kiểm tra, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật các vi phạm; đồng thời phối hợp tốt với các Bộ, ngành liên quan và TKV triển khai các nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ giao.
- Các Bộ, ngành theo nhiệm vụ được giao đã phối hợp tốt với địa phương và TKV ban hành các văn bản hướng dẫn trong việc cấp giấy phép khai thác than, chỉ đạo việc dừng xuất khẩu than qua đường tiểu ngạch và một số cơ chế để quản lý nguồn than trôi nổi, kiểm tra các hộ tiêu thụ than cuối nguồn,...Bước đầu đã điều tra làm rõ các sai phạm liên quan đến các tổ chức, cá nhân để xử lý theo quy định của pháp luật.
- TKV đã thấy rõ trách nhiệm trong việc để xảy ra tình trạng khai thác, kinh doanh than trái phép thời gian vừa qua; đã cùng với tỉnh Quảng Ninh thống nhất, ký kết Kế hoạch phối hợp thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ; Hội đồng quản trị TKV đã họp và thông qua Nghị quyết tuân thủ quá trình thanh tra, kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng quản lý nhà nước, các tổ chức chính trị xã hội trên địa bàn theo quy định của pháp luật; TKV và các đơn vị trực thuộc đã tổ chức kiểm điểm và xử lý nghiêm các đơn vị, cá nhân có sai phạm trong quản lý liên quan đến việc khai thác, vận chuyển và kinh doanh than trái phép, đã đình chỉ khai thác than của Công ty Cổ phần Đầu tư - Thương mại và Dịch vụ; đồng thời duy trì sản xuất than theo hướng tích cực để đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế.
Bên cạnh những kết quả bước đầu đạt được, trong quá trình thực hiện, Đảng bộ, chính quyền tỉnh Quảng Ninh và các Bộ, ngành cần khắc phục một số tồn tại, như: việc rà soát, xác định ranh giới và cấp Giấy phép khai thác các mỏ còn chậm; chưa có phương án cụ thể cho việc giải tỏa số lượng than còn tồn đọng trên các bến bãi và phương án xử lý nguồn than trôi nổi; việc khai thác các bến, bãi còn tùy tiện, chưa có quy hoạch cụ thể; chưa xử lý được các phương tiện, thiết bị của cá nhân và đơn vị sử dụng trong khai thác, vận chuyển than trái phép; công tác hoàn nguyên môi trường chưa đáp ứng được yêu cầu, làm ảnh hưởng đến đời sống của nhân dân và cảnh quan môi trường;...
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng đã yêu cầu trong thời gian tới phải thực hiện quyết liệt, đồng bộ các giải pháp để lập lại trật tự trong việc khai thác, sản xuất, vận chuyển và kinh doanh than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh một cách bền vững, không để tái diễn tình hình như thời gian qua. Theo đó, các Bộ, ngành, tỉnh Quảng Ninh và TKV cần tập trung chỉ đạo, tiếp tục thực hiện đúng ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 109/TB-VPCP ngày 26 tháng 4 năm 2008 của Văn phòng Chính phủ, cụ thể là:
1. Bộ Tài nguyên và Môi trường:
- Khẩn trương hoàn thành việc xác định ranh giới cho từng mỏ trên cơ sở kết hợp với công tác quy hoạch mỏ, quy hoạch các cụm dân cư, không để dân cư sinh sống trong khu vực khai trường của mỏ; thẩm định đánh giá tác động môi trường cho từng mỏ.
- Nghiên cứu việc cấp Giấy phép khai thác mỏ cho phù hợp với cơ chế tổ chức hoạt động của TKV, đảm bảo đúng các quy định của pháp luật; trên cơ sở đó chủ động phối hợp với Bộ Công Thương, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh và TKV sớm hoàn thành việc cấp Giấy phép khai thác mỏ theo đúng tiến độ đề ra;
- Lập phương án điều tra, tìm kiếm, thăm dò các vùng khoáng sản than ngoài ranh giới mỏ đã giao cho các đơn vị của TKV để phục vụ cho Quy hoạch phát triển ngành Than Việt Nam đến năm 2015, định hướng đến năm 2025, trình Thủ tướng Chính phủ.
2. Bộ Công Thương:
- Khẩn trương hoàn thiện Quy hoạch phát triển ngành Than Việt Nam đến năm 2015, định hướng đến năm 2025, trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 7 năm 2008.
- Sớm ban hành Quyết định quản lý nguồn than trôi nổi do dân thu nhặt ở các bãi sông suối, bãi thải; báo cáo Thủ tướng Chính phủ kết quả kiểm tra sử dụng than của các hộ cuối nguồn.
- Chủ động đánh giá nhu cầu sử dụng than nội địa, trên cơ sở đó xây dựng phương án sản xuất và kế hoạch cân đối than cho các hộ sản xuất, xây dựng kế hoạch xuất khẩu than phù hợp.
3. Bộ Tài chính:
Phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu cơ chế, chính sách để tạo nguồn thu để lại cho tỉnh Quảng Ninh từ nguồn lợi khai thác than nhằm đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, cải thiện môi trường trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
4. Bộ Công an:
Chủ động triển khai, chỉ đạo công an các tỉnh lân cận và các lực lượng: Bộ đội Biên phòng, Hải quan truy quét những phần tử liên quan đến khai thác, vận chuyển, kinh doanh than trái phép để lập hồ sơ xử lý theo pháp luật. Khẩn trương điều tra, làm rõ việc tiêu thụ than trái phép, không đúng mục đích sử dụng của một số đơn vị mua than cuối nguồn, xử lý thật nghiêm minh các tập thể và cá nhân vi phạm theo quy định của pháp luật.
5. Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh:
- Tiếp tục vận động quần chúng nhân dân, tuyên truyền phổ biến pháp luật trong việc bảo vệ tài nguyên than.
- Tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương của Tỉnh thực hiện nghiêm Thông báo số 109/TB-VPCP ngày 26 tháng 4 năm 2008 của Văn phòng Chính phủ.
- Phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Công Thương và TKV trong việc thực hiện Chiến lược, Quy hoạch ngành than.
- Tạo mọi điều kiện để Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tập đoàn TKV hoàn thành sớm việc xác định ranh giới mỏ và cấp Giấy phép khai thác mỏ theo tiến độ đề ra.
- Phối hợp với các Bộ, ngành và TKV xử lý theo quy định số than và các phương tiện vận tải, xe máy vận chuyển khai thác than bị thu giữ vừa qua.
- Tiếp tục kiểm tra, phát hiện những tổ chức, cá nhân khai thác than trái phép và sớm đưa một số vụ án ra xét xử công khai.
- Phối hợp và đôn đốc TKV quy hoạch lại hệ thống các bãi chứa và bến xuất than nội địa để sớm phê duyệt.
- Chỉ đạo kiểm điểm trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan để xẩy ra tình hình khai thác, vận chuyển, kinh doanh than trái phép trên địa bàn trong thời gian vừa qua, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.
6. Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam:
- Tập trung sản xuất bảo đảm khối lượng, chất lượng than theo kế hoạch đề ra; đặc biệt quan tâm công tác chăm lo, cải thiện đời sống cán bộ, công nhân viên ngành than; chú trọng công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện quy trình, quy phạm an toàn lao động, kiểm tra và làm tốt công tác phòng chống mưa bão, bảo vệ môi trường, hoàn nguyên, hoàn thổ ở những khu vực kết thúc khai thác hoặc khai thác trái phép; tăng cường công tác kiểm tra, bảo vệ ranh giới mỏ, phối hợp với các cơ quan địa phương thực hiện tốt "Kế hoạch phối hợp giữa Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh và TKV về sản xuất kinh doanh than và các giải pháp xử lý nạn khai thác, chế biến, vận chuyển than trái phép trên địa bàn Tỉnh".
- Chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị thành viên chủ động rà soát, kiểm tra và phục hồi lại các mốc giới đã được giao và khẩn trương hoàn thiện hồ sơ xin cấp lại Giấy phép khai thác theo hướng dẫn của Cục Địa chất và Khoáng sản.
- Kiểm tra, đôn đốc các đơn vị thành viên khai thác than thực hiện nghiêm việc bảo vệ môi trường; lập Báo cáo đánh giá tác động môi trường từng mỏ, trình cấp có thẩm quyền xem xét, phê duyệt theo quy định hiện hành.
- Chủ động phối hợp với Bộ Giao thông vận tải, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh lập quy hoạch các bãi chứa than và các bến xuất than phù hợp với mục đích sử dụng và bảo đảm các yêu cầu về môi trường, trình Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh phê duyệt.
- Phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Ninh tổ chức linh hoạt việc mua than trôi nổi do dân thu nhặt ngoài ranh giới mỏ, đảm bảo quyền lợi của người dân; nghiên cứu khả năng mua hoặc thuê lại một số thiết bị của các doanh nghiệp, cá nhân phải dừng lại vì khai thác than trái phép theo giá thỏa thuận.
Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng đã chỉ đạo liên quan đến các đề nghị của TKV như sau:
- Về việc giao TKV toàn bộ bể than Quảng Ninh: Yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường và TKV thực hiện theo đúng quy định của Luật Khoáng sản.
- Về đề nghị cho phép các công ty thành viên thuộc TKV tự thỏa thuận sử dụng sản phẩm và dịch vụ của nhau không bắt buộc phải đấu thầu: yêu cầu TKV thực hiện theo quy định hiện hành; trường hợp vướng mắc, vượt thẩm quyền giải quyết, TKV báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định cụ thể.
- Về giá bán than cho điện: giao Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất lộ trình cụ thể.
- Giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu đề nghị của TKV về việc tạm dừng cổ phần hóa các doanh nghiệp thành viên của TKV và việc đưa than vào danh mục mặt hàng độc quyền, trình Thủ tướng Chính phủ trong tháng 7 năm 2008.
Phòng Khoáng sản. Theo Thông báo số 160/TB-VPCP của Văn phòng Chính phủ